Typ osobowości: wygodny
Osoby o wygodnym typie osobowości:
- cenią wygodę, czas wolny, chcą spędzać swój czas zgodnie ze swoją wolą, gdy im ktoś spróbuje w tym przeszkadzać to będą się bronić,
- robią tyle ile się od nich wymaga, ani mniej, ani więcej, w ten sposób podporządkowują się zasadom,
- nie maja zgody w sobie na to, aby żądać od nich zbyt wiele, w takiej sytuacji bez skrępowania się sprzeciwią,
- niezbyt przejmują się czasem, nerwowość i pośpiech jest dla nich bez sensu, wychodzą z założenia, że wszystko jakoś kiedyś się zrobi,
- są zadowoleni z samych siebie, nie potrzebują wzorców,
- według nich często o losie i powodzeniu osoby decyduje toczące się koło fortuny, nie są gorsi od innych i mają prawo do przyjemności, które niesie ze sobą życie,
- chcieliby robić wszystko po swojemu ale gdyby miało to doprowadzić do konfliktu z bliskimi osobami, to długo będą się nad tym zastanawiać,
O ile cechy te są obecne w umiarkowanym stopniu, to w żaden sposób takiej osobie nie muszą przeszkadzać w szczęśliwym życiu a wręcz w wielu okolicznościach mogą stanowić atut, który odpowiednio wykorzystany może przyczynić się do sukcesów życiowych.
Zaburzenie osobowości: bierno-agresywne (negatywistyczne)
Dopiero gdy cechy typu osobowości stają się w groteskowy sposób przesadzone, sztywne, uporczywe, nie ma możliwości zmiany sposobu działania to cierpi z ich powodu zarówno taka osoba jak i jej otoczenie.
Poniższy link prowadzi do artykułu zawierającego odpowiedzi na często zadawane pytania odnośnie leczenia zaburzeń osobowości więcej na temat leczenia zaburzeń osobowości.
Według DSM IV aby rozpoznać bierno-agresywne zaburzenie osobowości osoba powinna spełniać co najmniej cztery z poniższych kryteriów:
- w najróżniejszych możliwych sytuacjach stawia bierny opór, zarówno w sferze życia prywatnego jak i zawodowego,
- czuje się niezrozumiana i niedoceniana, często na to narzeka,
- często się kłóci z innymi, jest ponura,
- bez realnych przyczyn krytykuje wyżej od siebie postawione osoby,
- do tych, którym lepiej się powodzi, czują niechęć i zawiść,
- nieustannie, przesadnie uskarżają się na swój zły i pechowy los,
- porusza się pomiędzy wyzywającym zachowaniem a skruchą.
Theodore Millon i Roger Davis w "Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie" dokonuje dalej idącego rozróżnienia tego rodzaju osobowości na "Pokrętną", "Niezadowoloną", "Niestabilną(Chwiejną)" oraz "Zgryźliwą".
Wiąże się to z tym, że w realnym świecie raczej nie ma się do czynienia z osobami o jednym typie osobowości i cechach z tym jednym rodzajem osobowości związanych, najczęściej jest to mieszanina różnego rodzaju cech, z pewnymi dominującymi aspektami, wyróżniającymi się na tle pozostałych.
I tak osobowość negatywistyczną(bierno-agresywna) z domieszką cech osobowości zależnej została nazwana "Pokrętną", z domieszką cech osobowości sadystycznej "Zgryźliwą", z domieszką cech osobowości depresyjnej "Niezadowoloną" oraz z domieszką cech osobowości z pogranicza "Niestabilną(chwiejną)".
Poniżej można znaleźć więcej informacji na temat podtypów negatywistycznego(bierno agresywnego) zaburzenia osobowości.
"Pokrętna"
- podtyp z domieszką cech osobowości zależnej,
- ustawianie się w opozycji do cudzych zamierzeń, oczekiwań, planów ale nie wprost (przez konfrontację), szczególnie wtedy gdy wymaga to jakiegoś rodzaju dostosowania się, czy wręcz podporządkowania się celom, zamierzeniom, instrukcjom, poleceniom innej osoby,
- swojego sprzeciwu osoby o tym podtypie osobowości nie ujawniają wprost raczej zmierzają w kierunku mniej lub bardziej niejawnego, zawoalowanego sabotażu, który potrafi zniechęcić do wymagania od nich czegokolwiek,
- obawiają się wprost wyrażać swoje niezadowolenie, mają za to cały repertuar narzędzi służący do jego wyrażania nie wprost, jak chociażby powolne, niedokładne lub przeinaczone wykonywanie poleceń,
- gdy komponenta osobowości zależnej jest wyrażna do repertuaru zachowań sabotujących - nie wprost może dołączyć udawane obniżanie swoich kompetencji, dopraszanie się ponad miarę pomocy,
- w miarę tego jak zbliża się jakiś "deadline", nieprzekraczalny termin albo z różnych względów jest wymagana wysoka jakość wykonywanej pracy, wzrost poziomu napięcia często przekłada się na dolegliwości somatyczne, które mogą posłużyć do usprawiedliwiania swojego braku efektywności,
"Niezadowoloną"
- z domieszką cech osobowości depresyjnej,
- w przypadku tych osób sprzeciw idzie drogą nieco bardziej wprost niż w przypadku osób "Pokrętnych", częściej można się spotkać z krytycznymi spostrzeżeniami, kąśliwymi uwagami itd., można sobie to wyobrazić jako wojnę z przeciwnikiem gdzie środkiem do osiągniecia zwycięstwa ma być tysiąc drobnych cięć, które sprawią, że "przeciwnik" się wykrwawi,
- dużo uwagii i wysiłku poświęcają temu żeby, szukać błędów różnego rodzaju, krytykować pomysły innych osób,
- a gdy okazuje się, że to postępowanie zaczyna złościć, irytować ludzi wokół, to znajduje się kolejny powód do narzekania - że nikt nie docenia ich troski, o to aby sprawy zmierzały w dobrym kierunku,
- czasem ich uwagii mogą mieć jakieś pokrycie w realności, ale szybko okazuje się, że to nie rozwiązanie realnego problemu jest celem,
- czasem również ich skargi służą do tego aby ropaczając nad nieudolnością swoich zwierzchników mogli czuć się od nich bardziej kompetentni,
"Niestabilną(chwiejną)"
- z domieszką cech osobowości z pogranicza,
- wiodącą ich charakterystyką jest niestabilność,
- mogą przez jakiś czas funkcjonować jako ktoś pewny siebie, niezależny a nastepnie w zaskakujący dla otoczenia sposób przejść do postawy osoby zależnej,
- mogą przez jakiś czas być miłe, życzliwe, pomocne, by po jakimś czasie z przyczyn trudnych do zidentyfikowania dla otoczenia stać się upierdliwym sabotażystą wszelkich wysiłków na drodze do realizacji celu,
- zarówno one same jak i otoczenie ma trudność lub po prostu nie jest to możliwe, żeby konceptualizować przebieg, przyczyny zachodzących zmian w ich zachowaniu i przeżywaniu,
"Zgryźliwą"
- podtyp osobowości z domieszką cech osobowości sadystycznej,
- bardzo silnie jest przez nie przeżywany konflikt pomiędzy ich własnymi planami, celami a tym, czego oczekują od nich inne osoby, lojalnością wobec nich,
- w bardziej otwarty sposób wchodzą w konflikty,
- każde skierowane w ich stronę oczekiwanie jest dla nich dużym obciążeniem,
- obawiają się, że czułe relacje to jedynie rodzaj ułudy służący do tego aby maskować pokłady okrucieństwo tkwiące w naturze ludzkiej,
- w relacjach z takimi osobami często nawet drobne niezgodności eskalują do poziomu walki o władzę, dominację,
- czerpią przyjemność z wynajdywania sprzeczności w zachowaniu innych osób, ujawnianiu ich, patrzeniu na zakłopotanie jakie przeżywa skonfrontowana w ten sposób osoba, wpadają wtedy w wyższościowy, pełen pogardy, moralizatorski ton.
Więcej o psychoterapii indywidualnej w modalności psychoanalitycznej.
powrót do listy typów i zaburzeń osobowości